Czynniki kształtujące zawartość tłuszczu w nasionach

Z tego artykułu dowiesz się jakie są czynniki kształtujące zawartość tłuszczu w nasionach

• Zawartość tłuszczu – wyniki PDO (COBORU),
• wpływ terminu siewu i nawożenia azotem na plon nasion i ich jakość.

Zawartość tłuszczu w nasionach w ostatnich latach często kształtowała się poniżej normy skupowej (poniżej 40%), co ma wpływ na potrącenia za zbyt niską wartość tego parametru.

Zawartość tłuszczu w nasionach jest cechą gatunkową, a także odmianową. Ponadto o zawartości tego  parametru decydują te czynniki, które są związane z działaniami rolnika, ale również warunki pogodowe, na które często wpływu nie mamy.

Zajmiemy się czynnikami na które mamy wpływ.

Odmiana

Od kilku lat obserwujemy spadek zawartości tłuszczu w odmianach wzorcowych. Jak spojrzymy na tabelę poniżej, widzimy, że na przestrzeni 5 lat różnica z średnich zawartości tłuszczu spadła aż o 3,1%. Zasadnym jest zatem pytanie czy za taki stan rzeczy możemy obwiniać jedynie przebieg pogody. Może wystąpiły inne czynniki – np. nieodpowiednie nawożenie. Jak możemy zauważyć rozpiętość odchylenia w stosunku do wzorca również bywa różna w różnych latach.

Tak więc z jednej strony za zawartość tłuszczu będzie odpowiadała odmiana, ale z drugiej strony warunki w jakich rośliny się rozwijają.

Nawożenie

Poniżej znajdziesz doświadczenie z 2018 roku, przeprowadzone przez Profesora Witolda Szczepaniaka. W tabeli poniżej można znaleźć informacje jak kształtował się plon nasion, zawartość tłuszczu, zawartość białka, plon tłuszczu i plon białka przy różnym terminie siewu, odmianie i dawce azotu.

Termin siewu:

• optymalny – 20.08
• opóźniony – początek września

Odmiany – testowane 6 odmian

Nawożenie azotem – od 0 do 240 kg N/ha

Obserwacje:

• Różnice między odmianami (najlepsza vs. najgorsza) to ~2%
• Ciekawą prawidłowość można zauważyć w przypadku terminu siewu. Późniejszy siew miał wpływ na wyższą zawartość tłuszczu. Rośliny gorzej gospodarowały azotem, co widać w spadku plonu. Natomiast azot jest odwrotnie skorelowany z zawartością tłuszczu, co miało wpływ na wyższą zawartość tłuszczu w opóźnionym siewie.
• Z kolei nawożenie azotem mimo podwojenia dawki (ze 120 do 240 kg N/ha) spowodowała spadek zawartości tłuszczu o 0,64% pomimo wzrostu plonu o prawie 270kg (+5,8%) natomiast plon tłuszczu zwiększył się o 86kg (+4,3%). Plon tłuszczu to wypadkowa plonu nasion i zawartości tłuszczu, gdzie zdecydowanie wyższą rolę odgrywa plon nasion.

Podsumowanie

Jakie są czynniki kształtujące zawartość tłuszczu w nasionach? Nie tylko przebieg pogody ale również odmiana i nawożenie maja duży wpływ na parametr jakim jest zawartość tłuszczu w nasionach rzepaku. Patrząc na powyższe doświadczenia warto pamiętać skąd ów plon tłuszczu się bierze. Z tą wiedzą łatwiej będzie ustalać strategie uprawowe – m.in. dobór odmiany czy nawożenie.

Dla dociekliwych

Sprawdź również:

Warto zapoznać się jeszcze z kilkoma istotnymi tematami:

• Zależność zawartości tłuszczu od zawartości białka,
• zależność plonu tłuszczu od plonu nasion,
• zależność plonu tłuszczu od zawartości tłuszczu,
• zawartość tłuszczu i białka w nasionach rzepaku oraz wydajność tych składników,
• wpływ dawki azotu i siarki na zawartość tłuszczu i białka w nasionach rzepaku jarego,
• wpływ nawożenia azotem i potasem na zawartość tłuszczu w nasionach rzepaku ozimego.

PS

Jeżeli interesują Cię powyższe punkty, znajdziesz je w kursie video nawożenie rzepaku. Jest to pełne rozwinięcie tematu czynników kształtujących zawartość tłuszczu w nasionach. Znajdziesz tam szczegółowe omówienie powyższych punktów wraz z komentarzem Eksperta.

➊ Nawożenie rzepaku
➋ Główne błędy w nawożeniu rzepaku
➌ Nawożenie kapusty
➍ Fertygacja i nawadnianie