Jak rzepak tworzy plon i jakość?

Czego się dowiesz z tego artykułu? Jak rzepak tworzy plon i jakość 🙂

• Jakie są procesy tworzenia, redukcji plonu i jakości rzepaku?
• Kiedy rzepak tworzy potencjał plonowania?
• Jakie są kluczowe fazy w programowaniu ilości rozgałęzień i zawiązków pąków kwiatowych?
• Jaka faza jest optymalna do spoczynku zimowego?
• Kiedy roślina powinna wykorzystać azot, aby wytworzyła optymalny potencjał plonowania?

Rzepak tworzy plon i jakość przez cały okres wegetacji. Oprócz procesów tworzenia przez cały ten okres zachodzą również procesy redukcji. Naszą rolą jest utrzymanie przewagi tych pierwszych. Co dokładnie znajduje się w tych dwóch grupach? Pokazuje to tabela poniżej oraz infografika.

Jak rzepak tworzy plon i jakość? To zależy od procesów tworzenia i redukcji

Procoes tworzenia

• Różnicowanie organów generatywnych (zawiązki kwiatów),
• zawiązywanie pędów bocznych,
• wzrost powierzchni liści,
• wzrost elongacyjny,
• wytwarzanie pąków,
• kwitnienie,
• tworzenie łuszczyn,
• wzrost powierzchni łuszczyn,
• wytwarzanie zawiązków zdolnych do zapłodnienia
• wzrost nasion.

Redukcja

• Zmniejszanie powierzchni liści,
• zmniejszanie zawiązków liści,
• zmniejszenie powierzchni aparatu liściowego,
• zrzucanie pąków,
• zrzucanie kwiatów,
• zrzucanie łuszczyn,
• redukcja zawiązków nasion zdolnych do zapłodnienia,
• redukcja nasion.

Jak rzepak tworzy plon i jakość? Bardzo ważna jest jesień

Należy pamiętać, że rzepak tworzy fundament pod przyszły plon już jesienią. Do fazy 3-4 liścia roślina zużywa podobną ilość energii / asymilatów na budowę części podziemnej (korzeń) i nadziemnej (części zielonej). Po 4 liściu skupia się głównie na części nadziemnej.

Przy optymalnych warunkach, system korzeniowy buduje się do ok 60-90 cm w zasięgu pionowym już jesienią. Odpowiednio wykształcony system korzeniowy jest gwarantem zimotrwałości oraz odpowiedniego startu wegetacji po zimie. Pozwala również wykorzystać składniki pokarmowe aplikowane jesienią, jak i te aplikowane wczesna wiosną.

Następnie 6-7 liści to zakodowanie liczby rozgałęzień bocznych i kolejno 8-10 liści właściwych to kodowanie ilości zawiązków plonotwórczych (pąków kwiatowych).

Ważnym jest to, aby częściowe kodowanie ilości pąków kwiatowych nastąpiło właśnie jesienią. Wejście w spoczynek zimowy w fazie 6-7 liści przeniesie kodowanie ilości pąków na okres wiosenny. Wtedy zawiązków powstanie po prostu mniej, co za tym idzie również potencjalne plonowanie będzie niższe.

Zatem prawidłowy (optymalny) rozwój rzepaku przed zimą to 10-12 w pełni rozwiniętych liści. Taka faza pozwala na wejście rzepaku w spoczynek zimowy z odpowiednio grubą szyjką korzeniową, zbudowanym systemem korzeniowym oraz “zakodowanym plonem” w postaci ilości rozgałęzień bocznych i ilością zawiązków pąków kwiatowych.

Wiosną zadbaj o szybką dostępność azotu

Na wiosnę rośliny powinny odznaczać się dużą dynamiką pobierania składników pokarmowych. Pozwoli to sprawnie rozwijać kolejno rozetę liściową, pęd główny, rozgałęzienia boczne, kwiaty, łuszczyny i nasiona.

Rozwój rośliny jest uzależniony od dostępności składników pokarmowych (głównie od dostępności azotu). Większość azotu roślina powinna pobrać do początku kwitnienia. Ma na to zatem (w zależności od przebiegu pogody wiosną) 4-8 tygodni od wznowienia wegetacji wiosennej. Ważnym jest aby gleba w tym czasie była odpowiednio zasobna nie tylko w azot ale również w pozostałe składniki pokarmowe, które wspomagają pobieranie i przetwarzanie azotu w roślinie (patrz e.Rzepak #003).

Definicje

Wzrost elongacyjny, elongacja¹

wzrost wydłużeniowy komórek i w efekcie organów roślinnych. W wyniku pobierania wody następuje wzrost ciśnienia turgorowego a ze względu na to, że ściana komórkowa pod wpływem auksyn staje się rozciągliwa, następnie zwiększenie objętości komórki. Ściana komórkowa zachowuje swoją grubość bo odkładane są kolejne jej warstwy.

Źródła
[1]: wikipedia.pl

Dla dociekliwych

Sprawdź również:

• Wpływ masy tysiąca nasion (MTN) na plon,
• parametry wpływające na zawartość tłuszczu w nasionach.

P.S.

Jeżeli interesują Cię powyższe punkty, znajdziesz je w kursie video nawożenie rzepaku. Jest to pełne rozwinięcie tematu plonowania i jakości rzepaku (i nie tylko) wraz z komentarzem Eksperta.

Dla dociekliwych

Dobry plan nawożenia jesiennego + doprowadzenie roślin do spoczynku zimowego w optymalnej fazie 10-12 liści są kluczowe do uzyskania wysokich plonów. Oczywiście to nie jedyne czynniki, ale jak już wspomniałem FUNDAMENT w budowaniu plonu.

Najważniejszym okresem dla odpowiedniego wykształcenia parametrów pozwalających osiągać potencjalnie wysokie plony o odpowiedniej jakości jest JESIEŃ

➊ Nawożenie rzepaku
➋ Główne błędy w nawożeniu rzepaku
➌ Nawożenie kapusty
➍ Fertygacja i nawadnianie