Objawy niedoboru wybranych składników pokarmowych

Czego się dowiesz z tego artykułu?

  • Stany odżywienia rośliny w składniki pokarmowe,
  • uproszczony klucz do oznaczania niedoborów.

Objawy niedoboru wybranych składników pokarmowych to dzisiejszy temat artykułu. Część charakterystycznych symptomów niedoborów pojawia się w momencie głębokiego niedoboru składnika pokarmowego. Objawy niedoborów mogą być również maskowane przez inne czynniki, jak np. warunki pogodowe czy ochrona chemiczna.

Rozpoznając objawy należy zatem rozpatrywać je w ujęciu globalnym. Odpowiedź na pytania czy objawy występują miejscowo, od miedzy (np. objawy po oprysku sąsiadującej działki) czy na całym polu może wiele powiedzieć o źródle anomalii. Poprawna lustracja plantacji jest więc ważną czynnością aby poprawnie określić czynnik stresowy (niedobory a może to patogen, uszkodzenia mechaniczne czy też chemiczne).

Odżywienie roślin

  1. Najgorszy stan odżywienia to DEFICYT. To stan na granicy funkcjonowania rośliny.  Niedobór kształtuje się w okolicach 10% optymalnego odżywienia. Roślina będąca w stanie deficytu odżywienia jest na granicy “życia”.
  2. NIEDOBÓR GŁĘBOKI, przyjmuje się że stan odżywienia roślin w niedoborze głębokim to ok 50% stanu optymalnego. Przy niedoborze głębokim możemy określić charakterystyczne symptomy znane z atlasów niedoborów.
  3. Kolejny stan to NIEDOBÓR UTAJONY. Mieści się on w granicach 50%-95%. To niebezpieczny stan, ponieważ bez składu chemicznego nie jesteśmy w stanie ocenić poziomu odżywienia rośliny (prawidłowego zaopatrzenia w składniki pokarmowe). Niestety takie niedobory trudno stwierdzić. Brak działania w takim stanie pokaże dopiero swój smutny obraz podczas żniw, kiedy plonowanie nie będzie na zadowalającym poziomie.
  4. Przyjmuje się, że WARTOŚCIĄ KRYTYCZNĄ jest odżywienie na poziomie 95%. Z kolei WARTOŚĆ OPTYMALNA to 100%. My, jako producenci chcielibyśmy się znaleźć pomiędzy wartością 95%-100%. Takie odżywienie pozwoli osiągać wysokie plony uzasadnione ekonomicznie.
  5. Z kolei większa podaż składnika w roślinie to już odżywianie LUKSUSOWE i NADMIAR NIETOKSYCZNY oba przypadki nie będą miały wpływu na zwiększenie/obniżenie wielkości czy jakości plonu, ale są nieuzasadnione ekonomicznie.
  6. Ostatni stan to NADMIAR TOKSYCZNY, gdzie zwiększona koncentracja składnika w roślinie będzie powodowała spadki plonów, nie mówiąc już o uzasadnieniu ekonomicznym.

Powyższe rozważania znajdziesz również na infografice poniżej. Obserwacje i badanie roślin pozwolą nam znaleźć się w “zielonym prostokącie”, co oznacza poziom odżywienia na poziomie 95%-100%. Taki stan to potencjalnie wysoki plon oraz optymalne koszty nawożenia.

Objawy niedoboru wybranych składników pokarmowych - Stany odżywienia roślin w składniki pokarmowe
Objawy niedoboru wybranych składników pokarmowych – Stany odżywienia roślin w składniki pokarmowe

Oznaczanie niedoborów składników pokarmowych

Przyjmuje się, że objawy niedoborów występują na organach nadziemnych (najczęściej). Oczywiście, występują również na częściach podziemnych (korzeń) np. bor (pęknięcie korzenia pod szyjką korzeniową), ale pierwszym i najłatwiejszym do zdiagnozowania jest to co widzimy w łanie.

Objawy niedoborów zwykle ocenia się przez liście (co można znaleźć na poniższej infografice).

N, P, K, Mg – są to składniki ruchliwe, czyli w pierwszej kolejności objawy zaobserwujemy na starszych liściach

Ca, S, mikroelementy – składniki słabo mobilne w roślinie, czyli objawów deficytu (braku składnika) musimy szukać na młodszych liściach.

Chlorozy – czyli przebarwienia blaszki liściowej. Mogą być krawędziowe, całkowite lub między nerwowe.

Nekrozy – obumieranie tkanek roślinnych. Podobnie jak w chlorozach możemy mieć objawy krawędziowe i międzynerwowe.

Inne – możemy podzielić na przebarwienia (np. przebarwienia antocyjanowe) i zamieranie merystemów.

Uproszczony klucz (w formie graficznej) do określania niedoborów składników pokarmowych pokazuje poniższa infografika.

Objawy niedoboru wybranych składników pokarmowych - Uproszczony klucz do oznaczania niedoborów
Objawy niedoboru wybranych składników pokarmowych – Uproszczony klucz do oznaczania niedoborów

Podsumowanie

Objawy niedoboru wybranych składników pokarmowych mówią nam wiele o roślinie. Dwa stany odżywienia na które należy zwrócić uwagę to głęboki niedobór (wtedy roślina pokazuje reakcję na zbyt niski poziom odżywienia). Po diagnozie powinniśmy szybko reagować na taką sytuację w postaci zabiegów interwencyjnych (dodatkowe nawożenie/odżywianie). Niedobór utajony to trudniejsza wersja do diagnozy – nie widać bowiem objawów gołym okiem, jednocześnie roślina nie będzie miała szansy na optymalne/wysokie plonowanie (pełne omówienie w lekcji 10 kursu “Nawożenie rzepaku“).

Dla dociekliwych

Sprawdź również:

Warto zapoznać się jeszcze z kilkoma istotnymi tematami:

  • Objawy niedoboru azotu,
  • objawy niedoboru fosforu,
  • objawy niedoboru magnezu,
  • objawy niedoboru siarki,
  • objawy niedoboru wapnia.

PS

Jeżeli interesują Cię powyższe punkty, znajdziesz je w kursie video nawożenie rzepaku. Znajdziesz tam szczegółowe omówienie powyższych punktów wraz z komentarzem Eksperta.

Powiązane artykuły

Odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *