Potrzeby pokarmowe rzepaku i tworzenie biomasy wiosną

Nawożenie rzepaku

Czego się dowiesz z tego artykułu?

  • Jakie jest pobranie jednostkowe poszczególnych makroelementów przez rzepak,
  • Jaka jest dynamika wzrostu i struktura rośliny rzepaku ozimego w okresie wegetacji.

Potrzeby pokarmowe rzepaku i tworzenie biomasy wiosną to zagadnienia, które warto znać jeżeli uprawiasz rzepak. Na podstawie wiedzy o tworzeniu biomasy możesz racjonalnie zaplanować nie tylko nawożenia, ale również inne zabiegi agrotechniczne.. W poprzednich artykułach, opisywałem jak powinien zachować się rzepak w okresie jesiennym aby zbudować potencjał plonowania. Teraz przejdę do okresu wiosennego i omówię  zagadnienia, które są istotne aby rzepak zrealizował potencjał plonotwórczy.

Składniki pokarmowe

Poniżej znajduje się tabela, która pokazuje pobranie jednostkowe składników pokarmowych aby rzepak mógł wytworzyć 1 tonę nasion. Mamy tutaj podział na słomę i nasiona oraz wartości łączne. Wartości w nawiasach są zróżnicowane ponieważ na polu występują różne warunki (pogoda, odmiana, pobierane składniki, dostępność składników w glebie, etc.), ale zachowując ten zakres nie ograniczamy potencjału plonowania. 

Pobranie jednostkowe przez rzepak, kg/t nasion + słoma. Potrzeby pokarmowe rzepaku i tworzenie biomasy wiosną.
Pobranie jednostkowe przez rzepak, kg/t nasion + słoma. Potrzeby pokarmowe rzepaku i tworzenie biomasy wiosną.

Przykład azotu i zapotrzebowania na wytworzenie 1t nasion + odpowiedniej masy słomy. Potrzebujemy ok. 60 kg tego pierwiastka (nasiona 30 kg i słoma 30 kg). Coraz częściej jednak w warunkach optymalnego gospodarowania wystarczy 55 kg bez obniżenia potencjału plonowania. Z drugiej strony przy intensywnym rozwoju roślin, dynamicznym pobieraniu składnika z gleby, następnie niekorzystnych warunkach (np. susza) rzepak zgromadzi dużo azotu w słomie ale nie zrealizuje swojego potencjału plonotwórczego. W takich warunkach pobranie jednostkowe może osiągnąć wartość nawet 70 kg.

Ilość potasu do wytworzenia 1t nasion + odpowiednia masa słomy to ok 80kg. Przy czym akumulacja w nasionach jest względnie stała, tj. ok. 10 kg. Natomiast luksusowa podaż potasu może zwiększyć akumulację tego składnika w słomie.

Bardzo ważne składniki to wapń i fosfor, które są akumulowane w ilościach  50 kg i 30 kg. Rzepak ma również duże zapotrzebowanie na siarkę – to nawet 20 kg (w SO3 to 50 kg) na tonę nasion i słomy.

Magnez to ok 8kg, więc stosunkowo niewiele.

Ważny jest również stosunek między pierwiastkami. Ostatni wiersz w tabeli to stosunek pobrania poszczególnych pierwiastków względem azotu.

Dynamika wzrostu

W początkowym okresie po ruszeniu wegetacji dynamika wzrostu jest stosunkowo wolna. Wynika to z niskich temperatur. Na dalszym etapie przyspiesza i im cieplej, tym biomasa roślin tworzy się bardziej intensywnie. Od pewnego momentu (fazy kwitnienia) roślina zrzuca liście (począwszy od najstarszych) – jest to naturalne zachowanie. Przy czym biomasa pozostałych organów wegetatywnych (łuszczyny i nasiona) jeszcze przez jakiś czas się zwiększa, a biomasa nasion wzrasta do osiągnięcia fazy dojrzałości.

Dynamika wzrostu i struktura rośliny rzepaku ozimego w okresie wegetacji. Potrzeby pokarmowe rzepaku i tworzenie biomasy wiosną
Dynamika wzrostu i struktura rośliny rzepaku ozimego w okresie wegetacji. Potrzeby pokarmowe rzepaku i tworzenie biomasy wiosną

Podsumowanie

Potrzeby pokarmowe w okresie wiosennym w dużej mierze zależą od warunków w jakich uprawiamy rzepak. Możemy przyjąć, że na tonę nasion potrzebujemy: NPK 60-30-80 kg. Przy czym nie zapominamy o innych składnikach, które są równie ważne – Siarka, Wapń oraz Magnez. W drugiej części wiosennej wegetacji następuje stopniowe odrzucenie liści (począwszy od okresu kwitnienia), a składniki w nich zawarte są częściowo wycofywane i wykorzystywane do wzrostu innych organów, tj. pędów, łuszczyn oraz nasion. Pokrycie zapotrzebowania na składniki jest niezbędne aby potencjał plonotwórczy, który został zakodowany jesienią miał szansę wytworzyć satysfakcjonujący nas plon.

Dla dociekliwych

Sprawdź również:

Warto zapoznać się jeszcze z kilkoma istotnymi tematami:

  • dynamika akumulacji makroskładników przez rzepak ozimy,
  • struktura rozdziału azotu między nadziemne organy rzepaku ozimego w okresie wiosennej wegetacji.

Jeżeli interesują Cię powyższe punkty, znajdziesz je w kursie video nawożenie rzepaku. Jest to pełne rozwinięcie tematu “Potrzeby pokarmowe rzepaku i tworzenie biomasy wiosną”. Znajdziesz tam szczegółowo omówione zagadnienia wraz z komentarzem Eksperta (Prof. dr hab Witold Szczepaniak).

Powiązane artykuły

Odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *